BES’TEN BORSAYA 4 MİLYAR DESTEK
Yılın ilk çeyreği itibari ile 26,7 milyar lira kadar düzenlenen BES’teki fon büyüklüğü Borsayı’da etkiledi, büyüklüğün yaklaşık 4 milyar liralık kısmı Borsa’da değerlendiriliyor.
Ekonomi yönetiminin tasarrufları arttırmak amacı ile Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) uygulamaya konulan % 25 devlet katkısı, bireysel emeklilik fonlarında önemli bir dönüm noktası oldu. Devletin bu teşviki ile 2013 yılında sisteme 1 milyon yeni üye katılarak bir önceki yola oranla 2 kat artış sağladı. Yeni katılımcıların ödediği ortalama katkı payı ise %30 oranında bir seviye artışı gösterdi.
Sistem 25 milyar lirayı aşan fon büyüklüğü ve 4,2 milyon katılımcısı ile, bir yandan tasarruf sağlanmasına olanak verirken, diğer taraftan sermaye piyasalarında gelişime olanak veriyor.
Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) 2014 yılının ilk çeyreği sonunda 4 milyon 424 bin 673 katılımcının toplam fon büyüklüğü 26 milyar 708 milyon 997 bin 449 TL kadardı. Bu fon büyüklüğünün %13,5’lik kısmı ise hisse senetlerinde değerlendiriliyor.
Temmuz 2014 verilerine göre ise Türkiye’de 4 milyon 662 bin 26 fon katılımcısı varken, toplamda yer alan fon büyüklüğü 30 milyar TL düzeyinde.
Değerlendirmelere göre, fonların özellikle hisse senetlerinde değerlendirilnesi ile birlikte sermaye piyasaları derinlecek ve gelişecek. Bu da henüz dünya ortalamasının gerisinde olunmasına rağmen devlet katkısının dünya ortalamasına ulaşmasını sağlayacağını gösteriyor.
BES Fonlarındaki Hisse Senedi Oranı
BES’teki toplam fonları Dünyadaki ve Türkiye’deki toplam fon dağılımı ile değerlendiren Vakıf Emeklilik Genel Müdür Yardımcısı Özgür Obalı, dünyada yer alan bireysel emeklilik fonlarına bakıldığında büyük kısmını oluşturan en büyük 13 emeklilik pazarının fonlarına bakıldığında 2011,2012 ve 2013 yıllarında tahvil ve bono ağırlığının birçok ülkede azaldığını ve buradan çıkan fonların ise hisse senedi piyasasında değerlendirildiğini söyledi.
Dünyadaki emeklilik fonlarının hisse senedi oranlarının sürekli artış gösterdiğini belirten Obalı sözlerine şöyle devam etti: ‘’ Fonların hisse senetlerindeki payı 2011’de % 40,3, 2012’de %47 ve 2013 yılında % 52 oranında yükseldi. Diğer tarafta 2013 yıl sonunda tüm emeklilik fonlarındaki tahvil ve bono ağırlığı %29 nakit ağırlığı % 1 ve diğer yatırım araçlarının ağırlığı ise %18 seviyesinde.
2013 yıl sonu itibariyle fonların hisse senetlerinin en yüksek olduğu ülkelere bakıldığında ise; % 57 ile ABD ilk sırada yer alırken, 2.sırada %54 ile Avustralya, 3. %50 ile İngiltere ve 4.% 48 ile Kanada oldu.Dünya genelinde gerçekleşen benzer artışların benzeri biraz dalgalı olsa da genel olarak Türkiye’de de görüldüğünü söyleyen Obalı;
”2011 yıl sonunda %12 olan BES fonlarındaki hisse senedi oranı, 2012 sonunda %16 oranına kadar yükseliş gösterdi. 2013 sonunda ise BES fonlarındaki hisse senet oranı %14 olarak gerçekleşti. Obalı; Sermaye Piyasası Kurulu verilerine göre 2014 yılının ilk çeyreği sonunda ise fonlardaki hisse senedi oranının % 13,5 seviyesinde bulunduğunu söyledi.”
Ülkeler ortalamasının % 52 oranında olduğu göz önüne alınırsa Türkiye’deki BES fonlarındaki hisse senedi oranı hala düşük oranda şeklinde belirten Obalı, ‘’Türkiye’de bireysel emeklilik fonları içindeki kamu borçlanma araçları oranı % 58, ters repo % 7 ve diğer yatırım araçları oranları ise %19 oranında bulunyor dedi.